УИХ-ын сонгуулийн 37-р тойрогт АН-аас нэр дэвшигч Пунцагийн Цагааны Хоймор нутгийн зон олонтой уулзах уулзалт Баянзүрх сумаас эхэлж, нар зөв ороон Мөрөн суманд өндөрлөлөө. Сум, баг бүрт хөгжил хэрэгтэйг, шийдэх асуудал олон байгааг иргэд, сонгогчид түүнд дуулгасан юм.

Цагааннуурынхан Цагаанаа дэмжин цуглав

            Жавзандамба хутагтын Их шавь болох дархад отгийн нутгийн нэг хэсэг нь Цагааннуур сумын нутаг аж. Их хожуу 1985 онд Цагаан нуур  сумыг  БНМАУ-ын АИХ-ын тэргүүлэгчдийн зарлигаар байгуулсан байна. Тэр хүртэл Рэнчинлхүмбэ сумын нэг бригад гэж явжээ. Тайгын гүнд шахуу орших энэ сум олон содон онцлогтой. Алдарт цагаан нуурын цагаан загасаар монголчууд андахгүй. Бас нэг сонирхуулах зүйл бол энэ сум  цаатан иргэнтэй. Нутаг дэвсгэрийн ихэнх нь гүн тайга. Тарган нуур, Дүүрэн нуур Бургаст, Мануулт, Цойцон, Хазаарт зэрэг том том нуурууд  хаяа дэрлэн орших нь сүртэй. Бид гүн тайгыг сүлжин мяралзах Тэнгис, Шишгэд голыг машинаараа туулсан. Зарим хэсэгтээ мөсөн хуягаасаа салаагүй цайран харагдах нь сүртэй. Бус, Сариг, Жамсай, Жолго голын нэрийг дуулснаас очиж үзээгүй. Ойн модоороо улсад тэргүүлдэг гэж сонсов. Далайн түвшнээс 3 метрийн өндөрт оршдог.

            Уулзалтын төгсгөлд олон арван сонгогч УИХ-ын 37 дугаар тойрогт Цагааннуур сумаас нэр дэвшиж буй П.Цагааныг төрд байх ёстой хүн, дархад түмнийг төлөөлөн дуу хоолой нь болж чадах  төрийн түшээ байна, мэдлэг боловсрол, төрд ажилласан туршлагыг нь Цагааннуурынхан ашиглах ёстой гэцгээж байлаа. Энэ нь уулзалтад хүрэлцэн ирсэн олон сонгогч итгэл үнэмшлээ лавшруулаад буцсан нь дамжиггүй. Уулзалтад ирсэн иргэдийн дийлэнх нь ч сонголтоо хийгээд үлдсэн. Цагааннуурынхан нэр дэвшигч Д.Цагааныг Хармай голын хөвөөнөө угтаж авсан. Сумын төвийн тухайд хөгжил тун тааруу. Сүүлийн хэдэн жил засагласан удирдлагууд сэтгэл, зүтгэл дутсан гэлтэй. Энэ мэтчилэн хэрэгт дурлаж байх зуур сумын иргэд Соёлын төвөө өргөчих шахан бужигнаж эхлэв. Зургадугаар сар гарсаар бороо дусаагүй суманд нэр дэвшигч маань хур дагуулан ирсэнд өвгөд хөгшид нь ихэд бэлгэшээж байлаа. Тайгын ард түмний амьдрал адилхан, хүсэл мөрөөдөл нь ижилхэн учраас нэр дэвшигчид хандан тавьсан асуулт нь мөнөөх л сумын хөгжил, бараа бүтээгдэхүүний үнэ, дархад иргэдийг төрөөс дэмждэг байх, ойгоосоо хэрэглээнийхээ модыг өөрийнхөө дураар татдаг байх. Аймгийн эмнэлгийн эмч нарын мэргэжлийн ур чадвар дутмаг, тоног төхөөрөмж муу, хүүхдийн эмнэлэг байхгүй, эмнэлгийн газрыг нь арьс ширний ченжүүд худалдан аваад дууссан гэхчилэн хөвөрсөн.

Дархадын цэнхэр хотгорт Ардчиллыг хүсэх Рэнчинлхүмбийнхэн

            Рэнчинлхүмбийнхэн намаа, улс төрөө мартан, нэр дэвшигч П.Цагаан даргыг уухайлан дагасан явдал нь нэг талаас ардчилал хүссэнийх, нөгөө талаас П.Цагаанд итгэл хүлээлгэж буйн илэрхийлэл буй за. Уулзалтын үеэр Улсын баатар Э.Бат- Үүл ажиллаж байсан сургуулийнхаа 90-н жилийн ойн ажлаар ирж таарсан нь уулзалтын ач холбогдлыг улам өндөрсгөв. Улсын баатар Э.Бат-Үүлтэй шавь нар нь, хамт ажиллаж байсан багш нар нь гээд түүнийг таниж мэдэх бүхэн нь хүрэлцэн ирсэн нь уулзалтыг улам өргөн хүрээтэй болгосон байх. Улаанбаатар хотын Засаг дарга ч Рэнчинлхүмбийнхэндээ хандан “Алдаж болохгүй төрийн түшээ манай нутагт ирсэн байна. Үүнийг юугаар ч сольшгүй том олз гэж хараарай” хэмээн захисан нь нутгийнханд ихэд таалагдсан юм.

Хоёр улсын хөгжлийн холбоосыг гагнах Ханхчууд

            Ханхчуудад нэг талаар азтай юм. Эх орныхоо хоймор нутгийг сахин суух тэдэнд Монголын төр байсхийгээд л боломж олгодгийн жишээ нь хоёр улсын иргэд харилцан визгүй зорчдог болсон явдал. Визгүй болсноос хойш ОХУ-аас Монголыг зорьсон жуулчдын тоо эрс нэмэгдсэн билээ. Үүнийг дагаад Ханхын боомтын статусыг өөрчлөх асуудал хөндөгдөж эхэлсэн байдаг. Энэ бүхэн ханхчуудын хувьд алдаж болохгүй давуу тал  байж мэднэ. Ханхчуудад болон хөвсгөлчүүдэд ийм боломжийг бүрдүүлж өгөхийн төлөө Монголын төр ямагт хичээн зүтгэсээр ирсэн.  Эл үгийг УИХ- ын сонгуулийн 37 дугаар тойрогт нэр дэвшигч П.Цагаан  Ханх сумын иргэд сонгогчидтойгоо уулзах үеэр онцолсон юм. Үнэндээ тэрбээр хоёр улс харилцан визгүй зорчих тухай асуудлыг эхнээс нь дэмжиж ирсэн төрийн түшээ. Өнөөдөр нэр дэвшигч маань малчин иргэдээ ОХУ-ын зах зээлд хөл тавих анхны алхмын төлөө сэтгэлээ чилээж яваа. Түүний ярьж буйгаар, дархадын хотгорынхон Сибирийн ард түмнийг мах, махан бүтээгдэхүүнээр хангаж ирсэн өнө эртний уламжлалаа сэргээх нөхцөл эхнээсээ бүрдэж байгаа аж. Холбогдох албаны хүмүүс ч ОХУ-ын мал эмнэлэг, хорио цээрийн албатай хамтран ажиллах гэрээ хэлэлцээрийг шат шатандаа хэрэгжүүлж эхэлснийг уншигч танд ч дуулгахад таатай байна.  Энэ мэтчилэнгээр хатгалчуудынхаа хөгжлийг гэрэл гэгээтэйгээр харж, төсөөлж яваа нэр дэвшигчидээ хатгал түмэн УИХ-ын сонгуулийнх нь ажилд амжилт хүсэн алга нижигнүүлэн ташиж , суудлаасаа босон хүндэтгэл үзүүлсэн юм.

Ариг усны Алунгоо эхийн таван сумт Чандмань-Өндөрийнхөн

            Урианхай зон голлон амьдардаг Чандмань-Өндөрийнхөн нэр дэвшигчийг алс хол хүний нутагт эрдэм сурахаар одоод эргэж ирж байгаа хүү шигээ санан халуун дотноор хүлээж авсан. Сумандаа нэр хүндтэй сайхан буурал ижий нэр дэвшигч П.Цагаанд  сумын нийт иргэдээ төлөөлөн цагаан хадгаар багцалж боосон таван сумыг бэлэглэж Өүлэн эхийн захиас сургаалийг дамжуулсан. Нэр дэвшигчийн бүтэн өдрөө зориулсан  Чандмань-Өндөр сумынхан хийгээд багийн иргэд түүнийг даган хуйларч УИХ-ын сонгуульд дэмжихээ илэрхийлж байлаа. П.Цагаан Алаг-Эрдэнэ сум руу мордох зам зуураа Алунгоо эхэд зориулан босгосон хөшөөнд хүндэтгэл үзүүлэн эв нэгдлийг сахиж ажиллахаа андгайлсан юм. Түүнийг  иргэдтэй уулзах үед  хэсэгхэн үүл гарч нартай зөөлөн бороо шивэрч байлаа.

Монголын аялал жуулчлалын ирээдүйг тодорхойлох Хатгалчууд

            Дархадын цэнхэр хотгорын хэдэн сумдаас хөгжлөөрөө түүчээлж тэр хэрээрээ иргэдийнх нь амьдрал дээшилж буй  газар бол Хатгал тосгон. Алаг-Эрдэнэ сумын мэдэлд олон жил явсан Хатгалчууд нэр дэвшигч бус Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын даргаас ганцхан зүйлийг чин сэтгэлээсээ хүссэн нь тосгоны статусыг өөрчилж Хатгал сум болгох явдал байлаа. Орон нутаг хөгжихөөрөө ирээдүйгээ ийн харж  хөгжлөө өөрөөр төсөөлдөг юм байна. Энэ  нь Хөвсгөл аймаг хөгжихийн үндэс суурь ч болж мэднэ. Өнгөрсөн жил замтай болсон Хатгалчууд дотоодын жуулчдын хөлд дарагдаж гэнэдсэн алдаагаа энэ жил давтах учиргүйг  нэр дэвшигч П.Цагаан нутгийн зон олонд анхааруулсан. 

Есөн цагаан мориор ерөөлт хүнээ угтсан Алаг-Эрдэнийнхээ

Нэр дэвшигчийг Уурхайн талд есөн цагаан морь унасан ханагар эрс угтан авч хүндэтгэл үзүүллээ. Ийм хүндлэлийг ирсэн хүн бүрт үзүүлдэггүй. Пунцагийн Цагаан гэдэг энэ хүн Монголын улс төрд хэрэгтэй хүн гэдгийг Алаг-Эрдэнэчүүд түүнд үзүүлсэн хүндэтгэлээрээ батлан харуулсан юм. Харин ийм их хүндлэл хүртсэн нэр дэвшигчид ухрах зам үгүй юм. Цагаан Алаг- Эрдэнэчүүдийг хөгжил өөд уухайлах нь ч зүйн хэрэг. Ийм хүндлэлийг нэр дэвшигч бүхэнд үзүүлэхгүй нь тодорхой. П.Цагаан гэх эрхэм Монголын улс төрд хэрэгтэй хүн  гэдгийг Алаг-Эрдэнэчүүд давхар давхар баталж өглөө. Нэр дэвшигчид ухрах зам үгүй. Мориндоо мордсон монгол хүн дэлхийг эзэлж явсныг та бид мэднэ.

Дэлгэр мөрний хөвөөнд ардчиллын туг ахин мандана

            УИХ-ын сонгуулийн 37-р тойрогт АН-аас нэр дэвшигч П.Цагаан Хоймор нутгийн төв, Мөрөн хотын иргэд сонгогчидтой 2016 оны 6-р сарын 25-ны өдөр уулзалт хийв. Энэхүү уулзалтад Мөрөн сумын 800 гаруй иргэд ирсэн бөгөөд сонгуулийн сурталчилгааны үеэр болсон бүх уулзалтуудаас хамгийн олон хүн хамарсан, томоохон арга хэмжээ болсон юм. Уулзалтын үеэр иргэд өөрсдийн тулгамдсан асуудалд ажил хэрэгчээр хандан урьд өмнө нь сонгогдсон УИХ-ын болоод аймгийн ИТХ-ын төлөөлөгчдийн алдаа оноог шүүмжлэн хэлэлцлээ. Тэд аймгийн эрүүл мэндийн үйлчилгээнд тун их шүүмжлэлтэй хандаж, сэтгэл дундуур буйгаа илэрхийллээ. Мөн авлига, хүнд суртал хэрээс хэтэрснийг нэр дэвшигчид дуулгахын сацуу ногоон байгууламж, экологийн асуудлыг анхаарахыг захилаа.

Уулзалтын үеэр нэр дэвшигч П.Цагаан Ардчилсан намын мөрийн хөтөлбөрүүд болох Сайн хашаа, Аж Үйлдвэрийн парк, Сайн оюутан, Сайн малчин зэрэг хөтөлбөрүүдийг танилцуулж, санал солилцсон юм.

Ирэх ирээдүйд хийх ажлаа хэлэлцсэн, халуун дулаан, нээлттэй уулзалт ийнхүү өндөрлөсөн юм.

Хөвсгөлийн сонголт ЦАГААН.

Нэр дэвшигч П.Цагааны сонгуулийн штабаас захиалан бэлтгэв