Чөлөөт цаг

"Хунт нуур" балетыг  1975 оны зургаадугаар сарын 28-ны өдөр Төрийн шагналт, Хөдөлмөрийн баатар, Ардын жүжигчин, балетмейстер Б.Жамьяндагвын дэглэлт,  Ардын жүжигчин Ж.Чулууны удирдлагаар тоглож, тайзын ерөнхий зураачаар Ардын зураач Ч.Гунгаасүх ажиллаж байжээ. Мөн балетын гол дүрүүдэд УДБЭТ-ын үе үеийн балетын гоцлол бүжигчид тоглож байв. 50 жилийн өмнө анх удаа энэхүү балетын гол дүрийг Ардын жүжигчин Ю.Оюун (Одетта, Одиллия), Гавьяат жүжигчин Э.Оюунбат (Зигфрид), Гавьяат жүжигчин Н.Баатар (Ротбарт), Ардын жүжигчин О.Ганбаатар (Алиа салбадай) нар бүтээжээ.

Уг хөшөөний уран барималчаар Ж.Түмэнчулуун ажиллаж байгаа бөгөөд тэрбээр саяхан Монгол Улсын их аварга Ж.Мөнхбат агсны хөшөөг чадварлаг урласан билээ. Алдарт дуучин Г.Түмэндэмбэрэл 400 гаруй дууг дуулж олон түмний хүртээл болгосон түүхт хүн юм.

Тоглолт тэнцсэнээр "Палмейрас", "Интер Майами" багууд ижилхэн 5 оноотой болж, оруулсан ба хаалгандаа алдсан бөмбөгний зөрүүгээр Бразилын баг хэсгээ тэргүүллээ. Тус хэсэгт тоглосон Португалын "Порту", Египетийн "Аль-Ахли" багууд гуравдугаар тойрогт 4:4 харьцаагаар хоорондоо тэнцсэнээр тус бүр 2 оноотой болж, хэсгээсээ гарч чадсангүй.  

Солонгосын Сөүл хотын “Сөүл Жанчүн арена”-д замналынхаа хамгийн оргил тулааныг хийх М.Нандин-Эрдэнийн өрсөлдөгч нь Оросын Дагестаны тамирчин Камил Магамедов юм. “Gubeun ROAD FC 073” тэмцээний сүүлийн шатанд ялсан тулаанч нь холбооны аваргын бүсийг авч, 100 сая воны шагнал хүртэх юм. Хамгийн сүүлд М.Нандин-Эрдэнэ хоёр сарын өмнө анх удаа эх орондоо тулаан хийхдээ өрсөлдөгчөө хүнд цохилтоор буулган авсан билээ.

Гайхалтай нь “Хурд”-ын амбици нэгэнт ХИТ болсон бүтээлүүдээ улиг болтол нүдэх биш л болов уу?

Атланта хотод болсон А хэсгийн тоглолт 2:1-ийн харьцаатай дуусжээ. Хожсон багаас Теласко Сеговиа (47 дахь минут), Лионель Месси (54) нар, хожигдсон багаас Саму Агехова (8, торгуулийн цохилт) гоол оруулсан байна.  Өдгөө 37 настай Л.Месси чөлөөт цохилтоос гоолджээ. Аргентины хөлбөмбөгчин "Интер Майами"-гийн төлөөх 61 дэх тоглолтдоо 50 дахь гоолоо хийсэн нь энэ юм.

Энэ бол спортын түүхэн дэх хамгийн өндөр үнийн дүн бүхий хэлцэл бөгөөд өмнө нь 2023 онд Үндэсний хөл бөмбөгийн лигийг "Вашингтон Коммандерс" клубыг 6.05 тэрбум доллароор худалдаж байжээ. Мөн 2025 оны гуравдугаар сард Үндэсний сагсан бөмбөгийн холбооны "Бостон" клубыг 6.1 тэрбум доллароор худалдахаар шийдвэрлэсэн нь тодорхой болсон боловч одоогоор гэрээг эцэслээгүй байгаа юм.

Тэгвэл эмэгтэйчүүдийн +78 кг-ын жинд зодоглох А.Адъяасүрэнгийн тухайд “А” хэсэгт багтаж, эхний тойрогт Нидерландын бөх Карин Стивенсонтой таарлаа. Түүнийг ялж чадвал шөвгийн 16-д Молдавын Оксана Диаченко, Туркийн Хилал Озтурк нарын ялсантай барилдах юм.

Хүн болгон энэ орчлонд ирэхдээ ямар нэг үүрэгтэй ирдэг.

Зөвхөн 16 хүртэлх насныхан оролцдог 20 цуврал тэмцээний нийлбэр дүнгээр Монгол Улсын тамирчин Х.Тэргэл түрүүлж эзэлж, дэлхийн чансааг тэргүүлж эхэлсэн байна. Өдгөө 14 настай түүний хувьд дэлхийн чансааг тэргүүлсэн анхны ази тоглогч болж байгаа нь энэ.

Хэрэглээний геофизикийн хүрээлэнгээс мэдээлснээр, Москвагийн цагаар 00:49 цагт /Улаанбаатарын цагаар 05:49 цаг/ болсон X1.3 зэрэглэлийн дэлбэрэлт 16 минут үргэлжилжээ. Сүүлийн гурван долоо хоногт ийм хүчтэй дэлбэрэлт анх удаа бүртгэгдсэн байна.

Анх удаа зохион байгуулж буй тус барилдаанд цол олгохгүй бөгөөд түрүү бөхийг 30 сая төгрөгөөр байлах юм. Харин үзүүрлэсэн бөх 20, их шөвөгт шалгарвал 10, дунд шөвөгт шалгарсан тохиолдолд 3.0 сая төгрөгийн мөнгөн шагнал гардах бол давааны бай 150 мянган төгрөг ажээ.

Тэгвэл энэ өдөр дэвжээнд гарсан гавьяат тамирчин Л.Энхрийлэн 63 кг-ын жинд Хорват, Францын хүчтэй өрсөлдөгчөө ялж, хэсгийн аваргын төлөө Канадын тамирчинтай барилдахдаа гартаа гэмтэл авснаар шагналт VII байрт шалгарлаа. Харин 81 кг-д залуу мастер О.Шинэбаяр АНЭУ-ын Нугзари Таталашвилид ялагджээ. Монгол Улсын баг дөрвөн өдрийн дараах байдлаар хоёр хүрэл медальтай 93 орноос 11 дүгээр байрт жагсаж байна.

Монгол Улсын нийслэл Улаанбаатар хотын төв талбайд хоёр өдөр үргэлжлэх энэхүү тэмцээнд АНУ, Сингапур, Канад, Япон, Филиппин, Австри, Герман, Украйн, Австрали, АНУ-ын шилдгүүдээс гадна манай улсын гурван оролцох юм. 12 багийг дөрвөн хэсэгт хуваах бөгөөд хэсгээс хоёр баг хасагдах шатанд өрсөлдөнө.

Өдөрлөгийн нээлтэд Монгол Улсаас ИБУИНХУ-д суугаа Элчин сайд асан Ц.Сүхбаатар, Монгол-Британийн худалдааны танхимын тэргүүн Жон Гроган, Британийн Ерөнхий сайдын Монголыг хариуцсан худалдааны элч асан Даниел Кавчински, Лондон дахь Элчин сайдын яамны зөвлөх Ц.Зоригтбат нар хоёр улсын худалдаа, эдийн засгийн харилцаа, хамтын ажиллагааны талаар танилцуулав.

 Хүүхэлдэйн театрын уран бүтээлчид энэ сарын 1-10-нд болсон тус наадамд СТА Т.Энэрэлийн зохиол, СТА Б.Даваасүрэнгийн найруулга “Морин хуур” жүжгээрээ оролцож шилдгээр шалгарчээ. “Байкальский Талисман” наадам нь үндэсний уран зохиол, тууль, ардын аман зохиолоос сэдэвлэсэн жүжгүүдийг үзэгчдэд толилуулдгаараа онцлог аж. Энэ удаагийн наадамд ОХУ, Монгол, Беларусь, Хятад, Армени зэрэг улсын 20 гаруй театрын 400 гаруй уран бүтээлч оролцжээ.

Э.Амартүвшин энэ жилийн “Арена Ди Верона” фестивалийн 102 дахь  улирлын тоглолтод оролцох бөгөөд “Набукко” дууриар нээлтээ хийх  юм байна. Түүний хувьд энэхүү фестивалийн хүрээнд “Набукко”-д долоо, “Реголитто”-д хоёр, “Аида”-д тав, “Травиата”-д гурван удаа дуулах ажээ. 2011 онд Монгол Улсын Гавьяат Жүжигчин болж байсан Э.Амартүвшин үүнээс 11 жилийн дараа Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн зарлигаар Ардын жүжигчин цол хүртсэн юм.

Хүлээн авсан зураг, мэдээлэл нь идэвхжил нь ихсэж, багасаж байдаг Нарны мөчлөгийн шинж чанарыг эрдэмтэд илүү сайн ойлгоход тус дөхөм болно. Нарны идэвхжил ихэссэнээр хиймэл дагуулын холбоо, эрчим хүчний сүлжээг тасалдуулж болзошгүй учир үүнийг ойлгох нь маш чухал юм. 

Тус тэмцээнд манай улсаас үндэсний лигийн есөн удаагийн аварга “Хасын Хүлэгүүд” оролцож байгаа бөгөөд тэд хагас шигшээд шалгарлаа. Монголын лигийн аваргууд хэсгийн шатанд Хятадын аварга “Зежиан Гуанша Лионс” хожсон ч Ираны аварга “Табиат Баскетболл”-д хожигдсон.

ХУРД - "БҮСГҮЙ" амьд хөгжмийн тоглолт